مقدمه: کلرپیریفوس (CPF: Chlorpyrifos) و دلتامترین (DEL: Deltametrin) به ترتیب حشره‌کش‌های ارگانو‌فسفره و پیروتیروئید هستند که می‌توانند موجب تولید گونه‌های اکسیژن فعال و استرس اکسیداتیو شوند. از سوی دیگر، عصاره گیاهان رزماری و سالویا حاوی مواد آنتی‌اکسیدانی هستند که نقش محافظت‌کننده را در برابر رادیکال‌های آزاد ایفا می‌کنند. در این ارتباط‌، مطالعه حاضر با هدف بررسی کاهش آسیب اکسیداتیو ناشی از مواجهه با سموم کلرپیریفوس و دلتامترین در پی مصرف عصاره رزماری و سالویا به دلیل خاصیت آنتی‌اکسیدانی این گیاهان انجام شد. روش‌‌ها: در این مطالعه از 54 موش صحرایی نر بالغ نژاد ویستار با حدود وزنی 220-200 گرم استفاده شد. به منظور انجام آزمایش، حیوانات به طور تصادفی در نه گروه (هر گروه شش موش) جای گرفتند. پس از 30 روز مواجهه، موش‌‌‌ها وزن و کشته شدند و نمونه‌های سرم برای بررسی و مشاهده تغییرات مالون‌دی‌آلدهید و گلوتاتیون پراکسیداز مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج آزمون‌های آماری نشان دادند که کلرپیریفوس و دلتامترین باعث تغییر چشمگیر میزان فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز و سطح مالون‌دی‌آلدهید در سرم موش‌های تحت مواجهه نسبت به گروه کنترل شده است. همچنین مواجهه همزمان کلرپیریفوس با عصاره رزماری و دلتامترین با عصاره سالویا به طور معناداری باعث تعدیل در سطوح گلوتاتیون پراکسیداز و مالون‌دی‌آلدهید و کاهش آسیب ناشی از این سموم گردیده بود. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج فوق به نظر می‌رسد که عصاره گیاهان رزماری و سالویا می‌توانند باعث کاهش استرس اکسیداتیو ناشی از کلرپیریفوس و دلتامترین در موش‌های صحرایی گردند. همچنین می‌توان از این عصاره‌ها در جهت بهبود مسمومیت‌‌های ناشی از این سموم استفاده نمود.

متن کامل [PDF 917 kb]   (1011 دریافت)