دوره 18، شماره 2 - ( 4-1401 )
جلد 18 شماره 2 صفحات 169-161 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- کارشناس ارشد، گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران
2- دانشیار، گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران
3- استاد، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، مرکز طب کار، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران
2- دانشیار، گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران
3- استاد، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، مرکز طب کار، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران
چکیده: (1290 مشاهده)
مقدمه: با وجود پیشرفت روزافزون روش‌های کنترلی و اتوماسیون در فرایندهای صنعتی، احتمال خطای انسانی و وقوع حوادث در فرایندهای مذکور وجود دارد. بنابراین، پژوهش حاضر به منظور شناسایی خطای انسانی و ارایه راهکارهای کنترلی جهت کاهش آن‌ها با استفاده از رویکرد سیستماتیک پیش‌بینی و کاهش خطای انسانی (Systematic Human Error Reduction and Prediction Approach یا SHERPA) در اتاق کنترل یک شرکت تولید سیمان انجام گرفت.
روش‌‌ها: در این مطالعه توصیفی که به صورت مقطعی انجام شد، داده‌های لازم از طریق مشاهده وظایف، بررسی اسناد و مدارک فنی و مصاحبه جمع‌آوری گردید. تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی وظایف (Hierarchical task analysis یا HTA) برای وظایف شناسایی شده انجام و خطاهای انسانی هر یک از وظایف بحرانی با SHERPA بررسی شد. در پایان، راهکارهای کنترلی به منظور کاهش خطر خطاهای شناسایی شده ارایه گردید.
یافته‌ها: در تحقیق حاضر، 9 وظیفه اصلی و 103 زیروظیفه برای اپراتورهای اتاق کنترل شناسایی شد. نتایج SHERPA نشان داد که از 204 خطای انسانی شناسایی شده، 1/45 درصد عملکردی، 3/35 درصد بازیابی، 3/11 درصد ارتباطی، 44 درصد بازدید و 9/3 درصد انتخابی بود. بیشتر سطح خطرات برآورده شده به ترتیب از نوع C2 (55 مورد)، C3 (32 مورد)، D2 (30 مورد) و کمترین آن‌ها به ترتیب از نوع E1 (1 مورد)، B1 (2 مورد) و C4 (3 مورد) گزارش گردید.
نتیجه‌گیری: بیشترین خطای شناسایی شده مربوط به خطاهای عملکردی و بازیابی بود. آموزش اثربخش اپراتورها، وجود سیستم‌های نظارتی، استفاده از سیستم‌های هوشمند کنترلی، دستورالعمل‌های مؤثر و اقدامات کنترلی مناسب، می‌تواند بروز خطاهای انسانی منجر به حوادث ناگوار را به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش دهد
روش‌‌ها: در این مطالعه توصیفی که به صورت مقطعی انجام شد، داده‌های لازم از طریق مشاهده وظایف، بررسی اسناد و مدارک فنی و مصاحبه جمع‌آوری گردید. تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی وظایف (Hierarchical task analysis یا HTA) برای وظایف شناسایی شده انجام و خطاهای انسانی هر یک از وظایف بحرانی با SHERPA بررسی شد. در پایان، راهکارهای کنترلی به منظور کاهش خطر خطاهای شناسایی شده ارایه گردید.
یافته‌ها: در تحقیق حاضر، 9 وظیفه اصلی و 103 زیروظیفه برای اپراتورهای اتاق کنترل شناسایی شد. نتایج SHERPA نشان داد که از 204 خطای انسانی شناسایی شده، 1/45 درصد عملکردی، 3/35 درصد بازیابی، 3/11 درصد ارتباطی، 44 درصد بازدید و 9/3 درصد انتخابی بود. بیشتر سطح خطرات برآورده شده به ترتیب از نوع C2 (55 مورد)، C3 (32 مورد)، D2 (30 مورد) و کمترین آن‌ها به ترتیب از نوع E1 (1 مورد)، B1 (2 مورد) و C4 (3 مورد) گزارش گردید.
نتیجه‌گیری: بیشترین خطای شناسایی شده مربوط به خطاهای عملکردی و بازیابی بود. آموزش اثربخش اپراتورها، وجود سیستم‌های نظارتی، استفاده از سیستم‌های هوشمند کنترلی، دستورالعمل‌های مؤثر و اقدامات کنترلی مناسب، می‌تواند بروز خطاهای انسانی منجر به حوادث ناگوار را به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش دهد
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار
دریافت: 1399/5/13 | پذیرش: 1401/2/24 | انتشار: 1401/4/15
دریافت: 1399/5/13 | پذیرش: 1401/2/24 | انتشار: 1401/4/15
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |