دوره 19، شماره 2 - ( 4-1402 )
جلد 19 شماره 2 صفحات 110-103 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- استادیار، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان و سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران
چکیده: (400 مشاهده)
مقدمه: در سال‌های اخیر، عواملی همچون رشد جمعیت، کمبود بارندگی و افزایش فعالیت‌های شهری، صنعتی و کشاورزی، سبب استفاده بیشتر از منابع آب‌های زیرزمینی شده است. این مسأله مشکلات زیادی را برای اقتصاد، اکوسیستم و سلامتی انسان به همراه خواهد داشت. با توجه به ضرورت بررسی و پایش کیفیت آب‌های زیزمینی، پژوهش حاضر با هدف بررسی شاخص‌های شیمیایی مهم چاه‌های آب در برخی از شهرستان‌های استان اصفهان به اجرا درآمد.
روش‌ها: برای انجام این مطالعه، 181 نمونه آب چاه از شهرستان‌های خوانسار، داران، تیران، فریدون‌شهر، نجف‌آباد و دهاقان جمع‌آوری و مقادیر هدایت الکتریکی (Electrical conductivity یا EC)، pH و غلظت نیترات در آن اندازه‌گیری گردید. سپس ضریب خطر (Hazard quotient یا HQ) نیترات (خطر غیر سرطان‌زایی نیترات) محاسبه شد. برای تهیه نقشه‌های پراکنش ویژگی‌های اندازه‌گیری شده، نرم‌افزار ArcGIS مورد استفاده قرار گرفت.
یافته‌ها: مقدار EC از 4/191 تا 7624 میکروزیمنس بر سانتی‌متر، pH از 49/6 تا 2/8 و غلظت نیترات از 9/1 تا 2/99 میلی‌گرم در لیتر متغیر بود. کمترین مقدار شاخص HQ برای گروه مردان (03/0) و بیشترین مقدار آن برای گروه کودکان (68/3) گزارش شد. مقدار میانگین HQ برای گروه مردان، زنان و کودکان به ترتیب 61/0، 74/0 و 40/1 به دست آمد.
نتیجه‌گیری: تمامی مقادیر اندازه‌گیری شده pH در محدوده استاندارد ملی ایران (1053) و سازمان حفاظت محیط زیست ایران بود. مناطق مورد بررسی محدودیتی از نظر غلظت نیترات برای استفاده از آب چاه‌ها جهت کشاورزی نداشتند؛ هرچند در 6/78 درصد از مناطقی که مقدار نیترات در محدوده 50-1/22 میلی‌گرم در لیتر بود، احتمال افزایش مقدار نیترات و نامناسب شدن آن برای شرب وجود دارد.
روش‌ها: برای انجام این مطالعه، 181 نمونه آب چاه از شهرستان‌های خوانسار، داران، تیران، فریدون‌شهر، نجف‌آباد و دهاقان جمع‌آوری و مقادیر هدایت الکتریکی (Electrical conductivity یا EC)، pH و غلظت نیترات در آن اندازه‌گیری گردید. سپس ضریب خطر (Hazard quotient یا HQ) نیترات (خطر غیر سرطان‌زایی نیترات) محاسبه شد. برای تهیه نقشه‌های پراکنش ویژگی‌های اندازه‌گیری شده، نرم‌افزار ArcGIS مورد استفاده قرار گرفت.
یافته‌ها: مقدار EC از 4/191 تا 7624 میکروزیمنس بر سانتی‌متر، pH از 49/6 تا 2/8 و غلظت نیترات از 9/1 تا 2/99 میلی‌گرم در لیتر متغیر بود. کمترین مقدار شاخص HQ برای گروه مردان (03/0) و بیشترین مقدار آن برای گروه کودکان (68/3) گزارش شد. مقدار میانگین HQ برای گروه مردان، زنان و کودکان به ترتیب 61/0، 74/0 و 40/1 به دست آمد.
نتیجه‌گیری: تمامی مقادیر اندازه‌گیری شده pH در محدوده استاندارد ملی ایران (1053) و سازمان حفاظت محیط زیست ایران بود. مناطق مورد بررسی محدودیتی از نظر غلظت نیترات برای استفاده از آب چاه‌ها جهت کشاورزی نداشتند؛ هرچند در 6/78 درصد از مناطقی که مقدار نیترات در محدوده 50-1/22 میلی‌گرم در لیتر بود، احتمال افزایش مقدار نیترات و نامناسب شدن آن برای شرب وجود دارد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
دریافت: 1401/5/22 | پذیرش: 1401/9/13 | انتشار: 1402/4/15
دریافت: 1401/5/22 | پذیرش: 1401/9/13 | انتشار: 1402/4/15
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |