Morowati Sharifabad M A, Sarvestani M M, Barkhordari Firoozabadi A, Fallahzadeh H. Perceived Rewards of Unsafe Driving and Perceived Costs of safe driving
as Predictors of Driving Status in Yazd, Iran. J Health Syst Res 2011; 7 (4)
URL:
http://hsr.mui.ac.ir/article-1-265-fa.html
محمدعلی مروتی شریفآباد ، مرضیه مؤمنی سروستانی ، ابوالفضل برخورداری فیروزآبادی ، حسین فلاحزاده . پاداش درکشده رانندگی غیر ایمن و هزینه درکشده رانندگی ایمن به عنوان تعیینکنندههای وضعیت رانندگی مردم شهر یزد- کاربردی از تئوری انگیزش محافظت. مجله تحقیقات نظام سلامت. 1390; 7 (4)
URL: http://hsr.mui.ac.ir/article-1-265-fa.html
1- دانشیار، گروه مبارزه با بیماریها، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی- درمانی شهید صدوقی، یزد، ایران
2- دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علومپزشکی و خدمات بهداشتی- درمانی شهید صدوقی، یزد، ایران
3- دانشیار، گروه بهداشت حرفهای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی - درمانی شهید صدوقی، یزد، ایران
4- دانشیار، گروه آمار و اپیدمیولوژی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی- درمانی شهید صدوقی، یزد، ایران
چکیده: (1141 مشاهده)
مقدمه: حوادث ترافیکی یکی از مشکلات بزرگ سلامت عمومی به شمار میرود که پیشگیری مداوم و مؤثر از آنها نیازمند تلاشهای هماهنگ و همه جانبه است. پاداش و هزینه درکشده، از سازههای تئوری انگیزش محافظت میباشند. ماهیت آنها به خوبی تبیین نشده است ولی شواهدی مبنی بر تأثیرگذاری آنها بر وضعیت رانندگی وجود دارد. بنابراین مطالعه حاضر با هدف تعیین وضعیت سازههای فوق در زمینه رانندگی انجام شد. روشها: در این مطالعه مقطعی، 379 نفر از افراد 19 ساله و بالاتر مورد مطالعه قرار گرفتند. این افراد دارای گواهینامه رانندگی بودند و به روش خوشهای تصادفی از جمعیت تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی شهری شهر یزد انتخاب شدند. ابزار جمعآوری اطلاعات، پرسشنامهای با روایی و پایایی قابل قبول بود. پرسشنامه شامل اطلاعات دموگرافیک و سازههای پاداش درکشده، هزینه درکشده و نیز بخش تخلفات عمدی پرسشنامه رانندگی منچستر بود که به صورت خودگزارشی تکمیل گردید. تجزیه و تحلیل دادهها با کمک نرمافزار 18SPSS و آزمونهای آماری t-test، ANOVA ضریب همبستگی و رگرسیون خطی انجام شد. یافتهها: آزمودنیها به ترتیب 8/44 و 56/46 درصد نمرات قابل اکتساب پاداش درکشده و هزینه درکشده را کسب نمودند. مهمترین پاداش درکشده رانندگی غیر ایمن، تجربه شور و هیجان بیشتر به دلیل رانندگی با سرعت غیر قانونی (4/56 درصد) و مهمترین هزینه درکشده رانندگی ایمن، دیرتر به مقصد رسیدن به دلیل اجتناب از رانندگی به هنگام خستگی (2/51 درصد) عنوان شد. از نظر آماری تفاوت معنیداری بین سازههای پاداش درکشده و هزینه درکشده بر حسب جنس، سن، وضعیت تأهل و سابقه تصادفات و جریمهها در طول یک سال گذشته مشاهده گردید (05/0 > P). پاداش درکشده و هزینه درکشده با یکدیگر و با رانندگی غیر ایمن دارای همبستگی مثبت و معنیداری در سطح 01/0 دارند. سازههای پاداش و هزینه درکشده با یکدیگر، 28 درصد از واریانس رانندگی غیر ایمن را پیشبینی میکنند که در این میان نقش پاداش درکشده (382/0 β =) بیش از هزینه درکشده (194/0 β =) میباشد. نتیجهگیری: پاداش و هزینه درکشده نقش مهمی در اتخاذ رفتارهای غیر ایمن هنگام رانندگی دارند. کاهش پاداش و هزینه درکشده با هدف افزایش رفتارهای ایمن رانندگی میتوانند به عنوان یک اصل در امر آموزش و سیاستگذاری ایمنی جاده مورد توجه قرار گیرند. به علاوه سازههای پاداش و هزینه از هم متمایز هستند و هر کدام میتوانند به عنوان تعیینکنندههای مستقل رفتار در رانندگی مورد توجه قرار گیرند. واژههای کلیدی: پاداش درکشده، هزینه درکشده، رانندگی غیر ایمن
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت دریافت: 1399/4/26 | پذیرش: 1390/9/24 | انتشار: 1390/9/24