آذر طل، سیما اسماعیلی شهمیرزادی، کمال اعظم، بهرام محبی، احمد ساعدی، رویا صادقی،
دوره ۹، شماره ۶ - ( ۶-۱۳۹۲ )
چکیده
مقدمه: اتخاذ رفتارهای مطلوب تغذیه‌ای یک بخش اصلی در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ است که می‌تواند به پیشگیری و کاهش عوارض ناشی از بیماری بیانجامد. شواهد نشان می‌دهد که بهبود عادات و رفتارهای تغذیه‌ای می‌تواند به کنترل دیابت کمک نماید. این مطالعه با هدف، تعیین عادات تغذیه‌ای دیابت در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ مراجعه کننده به بیمارستان‌های تابعه دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال ۱۳۹۱ طراحی و اجرا گردید. روش‌ها: مطالعه توصیفی حاضر بر روی۴۸۰ نفر از بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ که بیماری آن‌ها توسط پزشکان متخصص شاغل در بیمارستان‌های تابعه دانشگاه علوم پزشکی تهران به تأیید رسیده بود با روش تصادفی در دسترس انجام گرفت. در این مطالعه از پرسش‌نامه‌ای دو قسمتی شامل اطلاعات وخصوصیات فردی بیماران و مرتبط با بیماری اخذ شد. جهت سنجش عادات تغذیه‌ای و ابعاد آن در دیابت در این بیماران از پرسش‌نامه استاندارد استفاده شد که با استفاده از ۵۱ سؤال، ۴ بعد مختلف عادات تغذیه‌ای در دیابت را در بیماران مبتلا اندازه‌گیری می‌نمود. این ابزار شامل ۴ سؤال کلی در مورد عادات تغذیه‌ای، ۱۲ سؤال مقیاس اطلاعات عمومی در دیابت، ۶ سؤال در مورد برنامه‌ریزی، خرید و آماده کردن غذا، ۱۷ سؤال در مورد عادات صرف غذا و ۱۲ سؤال در مورد حمایت خانواده در عادات تغذیه‌ای در دیابت بود. جمع‌آوری اطلاعات به دست آمده این مطالعه در یک مقطع زمانی و در چهار بیمارستان تابعه دانشگاه در سال ۱۳۹۱ انجام شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم‌افزار SPSS نسخه ۵/۱۱ استفاده گردید و سطح معنی‌داری ۰۵/۰ در نظر گرفته شد. یافته‌ها: میانگین سنی شرکت کنندگان در مطالعه ۵۳/۱۱ ± ۹۶/۵۹ سال بود. بیشترین و کمترین میانگین امتیاز ابعاد چهارگانه ابزار سنجش عادات تغذیه‌ای در دیابت به ترتیب مربوط به ابعاد تأثیر خانواده بر عادات تغذیه‌ای (۳/۱۴ ± ۷۲/۶۴) و عادات خوردن غذا (۱۳/۱۲ ± ۲۷/۵۲) بود. در ابعاد مختلف این پرسش‌نامه مواردی از جمله توجه به برچسب مواد غذایی از نظر نوع و میزان کالری، توجه به صرف منظم وعده‌های اصلی و میان وعده‌های غذایی و دریافت حمایت از سوی خانواده بیشترین میانگین و انحراف معیار را کسب نمود. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج مطالعه پیشنهاد می‌گردد، به منظور ارتقای دانش و اتخاذ رفتارهای تغذیه‌ای بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲، مداخلات تئوری محور با هدف اصلاح عادات خوردن غذا طراحی و اجرا گردد. به نظر می‌رسد جلب مشارکت خانواده‌های بیماران مبتلا به دیابت به عنوان عوامل قادر کننده بتواند دستیابی به این هدف را تسهیل نماید. واژه‌های کلیدی: عادات تغذیه‌ای، بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲، خانواده
