مرضیه وحید دستجردی، سعید شنبه زاده، اسداله ذهب صنیعی، رضا روزگار،
دوره ۶، شماره ۵ - ( ۱۲-۱۳۸۹ )
چکیده
مقدمه: تالاب گاوخونی یکی از مهمترین تالابهای ایران است. در سالهای اخیر به دلیل انجام فعالیتهای صنعتی و کشاورزی در حوزهی آبخیز تالاب، کیفیت محیط زیست آن تحت تأثیر قرار گرفته است. این تحقیق به منظور بررسی تعدادی از پارامترهای شیمیایی و غلظت فلزات سنگین در آب و خاک و گیاه تالاب گاوخونی و مقایسه نتایج با استانداردها و همچنین نتایج حاصل از بررسیهای انجام شده در سالهای گذشته، از طریق آنالیز نمونههای برداشت شده از محیط تالاب در اردیبهشت سال ۱۳۸۵ انجام گرفت. روشها: نمونههای آب پس از انتقال به آزمایشگاه جهت تعیین فلزات سنگین، pH، هدایت الکتریکی و کلراید مورد آنالیز قرار گرفت. نمونههای خاک برداشت شده از سطح و عمق ۱۰ سانتیمتری به همراه نمونههای گیاهی بعد از خشک شدن در حرارت ۱۰۳ تا ۱۰۵ درجه سانتی گراد در مجاورت اسید سولفوریک و هیدروژن پراکسید هضم شدند (۹). این نمونهها پس از هضم و عبور از فیلتر تا حجم معینی رقیق شدند و سپس جهت تعیین فلزات سنگین توسط دستگاه جذب اتمی بر اساس روش A ۳۰۳ استاندارد متد (۷) مورد آنالیز قرار گرفتند. یافتهها: نتایج نشان داد که میانگین غلظت فلزات Cd، Cr، Cu، Mn، Ni، Pb و Zn در آب نقاط تعیین شده از پل ورزنه تا کوه سیاه تالاب به ترتیب برابر ۷۳/۰، ۰۵۴/۰، ۷۶/۰، ۰۵۸/۰، ۴۸/۰، ۱۴/۱ و ۰۷۵/۰ میلیگرم بر لیتر میباشد که این مقادیر از استانداردهای مربوط به آب آشامیدنی و آب مناسب برای کشاورزی نیز بیشتر است. همچنین غلظتهای به دست آمده برای فلزات مذکور در خاک و گیاه از حدود استاندارد مربوط بیشتر میباشد. مقادیر مربوط به هدایت الکتریکی و کلراید آب تالاب نیز بیانگر آلودگی شدید آن میباشند که در صورت تداوم فعالیتهای پیش گفته و تجمع آلایندهها، موجودیت تالاب تحت تأثیر و تخریب قرار خواهد گرفت. نتیجهگیری: مقایسه نتایج حاصل از بررسیهای انجام شده در سالهای۱۳۸۱ و ۱۳۸۳، بیانگر روند افزایشی غلظت آلایندههای مذکور در آب و خاک تالاب میباشد، در حالی که مقایسه نتایج حاصل از این تحقیق و بررسیهای فوق بیانگر وجود تغییراتی مبنی بر کاهش بعضی از پارامترها در آب و خاک تالاب نسبت به سالهای گذشته است. دلیل این امر بارش مناسب و پر آب شدن تالاب در سال ۱۳۸۵ میباشد. واژههای کلیدی: تالاب گاوخونی، فلزات سنگین، رودخانه زایندهرود