حمید کشاورز، ابراهیم انصاری، شیرین کوهی حبیبی دهکردی، کبری حسین پور،
دوره ۱۱، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۹۴ )
چکیده
مقدمه: اهمیت باروری به عنوان مهمترین عامل تغییر در ساخت و اندازه جمعیت موجب شده تا مطالعات مربوط به باروری و عوامل تأثیرگذارنده بر آن، جایگاه ویژهای را در مطالعات جمعیتشناسی به خود اختصاص داده است. از آنجا که پژوهش در جنبههای مختلف جمعیتی همانند مرگ و میر، باروری و مهاجرت میتواند گامی مؤثری در راستای طراحی و تدوین برنامهها و سیاستهای جمعیتی باشد، این مطالعه با هدف تعیین عوامل مؤثر بر تفاوت باروری در بین اقوام مختلف شهرستان شهرکرد انجام شد.روشها: در این مطالعه توصیفی و پیمایشی۲۶۶ نفر از زنان شوهردار ۱۵ تا ۴۹ سال شهرستان شهرکرد به روش نمونهگیری تصادفی طبقهبندی شده مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار گردآوری پرسشنامهای شامل ۴ حیطه اقتصادی، اجتماعی، رفتار باروری و فرهنگی و قومی بود. پرسشهای با طیف لیکرت از نمره ۱ تا ۵ نمرهگذاری شد. دادههای به دست آمده با نرم افزار SPSSبا استفاده از روشهای آمار توصیفی، آزمون استقلال آماری، آنالیز واریانس، ضریب توافق kappa و مدل خطی تعمیم یافته تجزیه و تحلیل گردید.یافتهها: در عوامل اجتماعی بین سن ازدواج و تعداد فرزندان تأثیر معنیداری وجود داشت (۰۰۰/۰=P). در عوامل فرهنگی متغیر تحصیلات (۰۱۲/۰=P) و وابستگی ایلی (۰۰۵/۰=P) در رفتار باروری تأثیر معنیداری داشت. در عوامل اقتصادی بین متغیرهای شغل شوهر (۰۲۰/۰=P) و مالکیت محل سکونت (۰۲۲/۰=P) با تفاوت رفتار باروری رابطه معنیدار وجود داشت. نتایج نشان داد توافق نسبی بین پاسخگویان و شوهرانشان در مورد تعداد فرزندان دلخواه وجود داشت (۵۴۷/۰=K)، در مورد تکرار باروری با اختلاف بسیار کمی معنیدار نبود (۰۵/۰P>). بین عامل فرهنگی قومی و رفتار باروری رابطه معنیدار وجود داشت، این رابطه سیستماتیک به صورت غیرخطی و با شدت ۰۹۳/۰ بود (۰۰۰/۰=P).نتیجهگیری: در بین زمینههای مورد مطالعه عوامل فرهنگیـ قومی بیشترین تأثیر را بر رفتار باروری داشت. سطح تحصیلات و وابستگی ایلی در بین زنان اقوام مختلف نیز مؤثر بود. از بین عوامل اجتماعی متغیر سن ازدواج تأثیر معنیداری بر رفتار باروری داشت. آموزش زنان جهت ارتقاء سطح آگاهی آنان میتواند گامی مؤثر در تغییر نگرش افراد در مورد باروری باشد.واژههای کلیدی: باروری، رفتار باروری، سن ازدواج، تنظیم خانواده