محمد مطلبی، عبدالجواد خواجوی، صدیقه نیازی، رقیه رحمانی، علی اکرامی نوقابی، مریم صابری،
دوره ۱۷، شماره ۲ - ( ۴-۱۴۰۰ )
چکیده
مقدمه: از جمله راه‌های مؤثر در تشخیص زودرس سرطان پستان، خودآزمایی پستان است. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش مهارت خودآزمایی پستان و مداخلات پیگیری در زنان شهر گناباد اﻧﺠﺎم ﺷﺪ.
روش‌ها: این مطالعه از نوع کارآزمایی در عرصه بود و در آن، ۱۴۰ خانم متأهل ۲۰ تا ۴۹ ساله شهر گناباد، به صورت تصادفی انتخاب شدند و به دو گروه مداخله و شاهد تخصیص یافتند. مهارت خودآزمایی پستان قبل، بلافاصله و سه ماه پس از مداخله آموزشی در دوگروه ارزیابی گردید. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های Repeated measures ANOVA، t و MANOVA در نرم‌افزار SPSS و سطح معنی‌داری ۰/۰۵ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: میانگین سنی زنان مشارکت‌کننده، ۶/۶۹ ±۳۷/۲۷ سال بود. قبل از مداخله آموزشی، نزدیک به نیمی از زنان دو گروه، رفتار خودآزمایی پستان را انجام نداده بودند یا با تکنیک درست آن آشنا نبودند. افزایش معنی‌داری در نمرات ارزیابی مهارت خودآزمایی گروه مداخله نسبت به گروه شاهد وجود داشت (۰/۰۵ > P). تداوم اثر مداخله آموزشی سه ماه بعد از مداخله نیز قابل مشاهده بود (۰/۰۰۱ > P)؛ در حالی که تغییرات در گروه شاهد معنی‌دار نبود.
نتیجه‌گیری: مداخله آموزشی متمرکز بر آموزش مهارت خودآزمایی پستان در زنان، می‌تواند در ارتقای مراقبت فردی و تشخیص زودرس سرطان پستان مؤثر باشد. بر این اساس، طراحی برنامه آموزشی جامع خودآزمایی پستان و ادغام آن در برنامه ملی سلامت زنان، ضروری به نظر می‌رسد.
