مقدمه: زایمان رخدادی کاملاً طبیعی است، اما در مواقع ضروری که جان مادر یا بچه در خطر باشد، عمل سزارین انجام میشود. به دلیل عدم آگاهی از عوارض سزارین، با افزایش تصاعدی آن مواجه هستیم. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف مقایسه تأثیر آموزش بر اساس نظریه رفتار برنامهریزی شده با روش روتین بر قصد انتخاب روش زایمان در زنان مراجعهکننده به مراکز خدمات جامع سلامت شهر مشهد انجام گردید.
روشها: این مطالعه از نوع کارآزمایی در عرصه بود که در سال ۱۴۰۰ بر روی ۷۶ زن باردار انجام شد. افراد با روش نمونهگیری خوشهای تصادفی دو مرحلهای انتخاب شدند و به روش تصادفی در دو گروه (مداخله و شاهد) قرار گرفتند. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه دموگرافیک و باروری و پرسشنامه روا و پایا شده مرتبط با سازه نظریه رفتار برنامهریزی شده برای هر دو گروه در سه مرحله قبل، بلافاصله و یک ماه پس از مداخله جمعآوری شد. برنامه آموزشی برای گروه مداخله بر اساس نظریه رفتار برنامهریزی شده طی شش جلسه به افراد ارایه گردید و گروه شاهد نیز آموزشهای روتین را دریافت نمودند. دادهها با استفاده از آزمونهای Kolmogorov-Smirnov، Mann-Whitney، ۲c، Fisher's exact و مدل Generalized estimation equations (GEE) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافتهها: دو گروه از نظر متغیرهای دموگرافیک و باروری همگن بودند. نتایج مدل GEE نشان داد که میانگین نمره متغیرهای آگاهی، نگرش، کنترل رفتاری درک شده، هنجار ذهنی و قصد رفتاری در زمانهای بلافاصله و یک ماه پس از مداخله به طور معنیداری در گروه مداخله بیشتر از گروه شاهد بود (۰۵/۰ > P).
نتیجهگیری: مداخله به روش نظریه رفتار برنامهریزی شده، بر انتخاب روش زایمان طبیعی تأثیر دارد. بنابراین، توصیه میشود از این آموزشها در کنار مراقبتهای بارداری به منظور کاهش سزارین استفاده گردد.