نگار اکبری سومار، بهرام محبی، رویا صادقی، آذر طل، مهدی یاسری،
دوره ۱۳، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۹۶ )
چکیده
مقدمه: افزایش مقاومت آنتی‌میکروبی، نتیجه افزایش مصرف آنتی‌بیوتیک در مواقع غیر ضروری است. گونه‌های مقاوم و کاهش کارایی آنتی‌بیوتیک‌ها باعث تحمیل هزینه‌های زیادی به سیستم سلامت شده است. پژوهش حاضر، با هدف تعیین عوامل پیش‌بینی کننده خودمراقبتی، آگاهی و باور عمومی در مصرف منطقی آنتی‌بیوتیک‌ها بر اساس تئوری شناختی- اجتماعی در مراجعان مراکز بهداشتی درمانی جنوب تهران طراحی و اجرا شد.روش‌ها: مطالعه حاضر تحلیلی با مشارکت ۲۶۰ نفر از مراجعان به مراکز بهداشتی درمانی جنوب تهران در سال ۱۳۹۶ انجام شد که به روش تصادفی از ۸ مرکز تابعه دانشگاه وارد مطالعه شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسش‌نامه محقق ساخته بر طبق تئوری شناختی- اجتماعی بود که شامل اطلاعات جمعیتی شرکت کنندگان و پرسش‌نامه سؤالات خودمراقبتی، آگاهی و باورعمومی می‌شد و به روش خودگزارش‌دهی تکمیل گردید. برای تحلیل داده‌ها، از نرم‌افزار SPSS، آزمون‌های رگرسیون خطی و ضریب همبستگی Pearson استفاده شد. سطح معنی‌داری در مطالعه حاضر کمتر از ۰۵/۰ در نظر گرفته شد.یافته‌ها: میانگین و انحراف معیار سنی شرکت کنندگان ۴/۱۲ ± ۳/۳۶ سال بود. از میان سازه‌های تئوری شناختی- اجتماعی، دانش، خودکنترلی و خودمدیریتی سهم معنی‌داری در تبیین خودمراقبتی داشت (۰۵/۰ > P). سازه دانش تنها سازه‌ای بود که آگاهی را پیش‌بینی کرد (۰۵/۰ > P). سازه دانش، انتظارات پیامد، موانع درک شده و سازگاری عاطفی سازه‌هایی بود که باور عمومی را تبیین نمود (۰۵/۰ > P).نتیجه‌گیری: مطالعه حاضر نشان داد که سازه‌های تئوری شناختی- اجتماعی می‌تواند جهت طراحی مداخلات آموزشی برای بهبود خودمراقبتی، آگاهی و باور عمومی در زمینه مصرف منطقی آنتی‌بیوتیک‌ها مؤثر باشد.
آذر طل، بهرام محبی، رویا صادقی، مهدی یاسری،
دوره ۱۴، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۹۷ )
چکیده
مقدمه: سلامتی، مفهومی متأثر از مجموعه پیچیده‌ای از عوامل جسمی، روانی- اجتماعی، مذهبی، محیطی و فرهنگی است. هدف از انجام مطالعه حاضر، روان‌سنجی نسخه فارسی ابزار رفاه روانی، جسمی و معنوی (Mental, Physical and Spiritual Well-being Scale یا MPS) و خرده مقیاس‌های آن در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو بود.روش‌ها: پس از بررسی ابزارهای موجود و با در نظر گرفتن شرایط فرهنگی و اجتماعی جامعه ایران، ابزار MPS تهیه شده توسط Vella-Brodrick و Allen انتخاب و ترجمه- بازترجمه شد. این پژوهش توصیفی- تحلیلی، بر روی ۵۰۰ نفر از بیمارن مبتلا به دیابت نوع دو که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شده بودند، انجام گرفت. داده‌ها با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی در نرم‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل گردید. آزمون‌های پایایی در دو بعد تکرارپذیری (شاخص همبستگی درونی خوشه‌ای) و سازگاری درونی (Cronbach¢s alpha) مورد استفاده قرار گرفت. از آنالیز عاملی تأییدی جهت تعیین تعداد شاخص‌های پرسش‌نامه و از آزمون‌های Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) و کرویت Bartlett به ترتیب برای تست پیش‌فرض‌های تحلیل عاملی تأییدی و کفایت نمونه استفاده شد.یافته‌ها: ضریب اعتبار ابزار بر پایه Cronbach¢s alpha، ۵۸/۰به دست آمد. ۲۲ سؤال در سه حیطه تعیین شده، ۷۱/۴۲ درصد از کل واریانس را تبیین نمود. همبستگی بین متغیرهای پنهان و آشکار نیز بیشتر از ۵/۰ بود که شواهدی از اعتبار همگرا را نشان داد.نتیجه‌گیری: نتایج بررسی روان‌سنجی نسخه فارسی ابزار MPS مطابق با ابزار اصلی تهیه شده توسط Vella-Brodrick و Allen، در حد مرزی بود. پیشنهاد می‌شود مطالعات آینده با ایجاد تغییرات در شرایط دموگرافیک و یا تغییر در گروه هدف، دوباره مورد ارزیابی قرار گیرد.
