دوره 21، شماره 3 - ( 7-1404 )
جلد 21 شماره 3 صفحات 284-269 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Research code: IRMUMSFHMPMREC.1401.068
Ethics code: IRMUMSFHMPMREC.1401.068
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ebrahimi S, Salehnezhad A S, Peyman N. Application of Health Education Models and Theories to Promote Physical Activity in Iran: A Systematic Review. J Health Syst Res 2025; 21 (3) :269-284
URL: http://hsr.mui.ac.ir/article-1-1614-fa.html
URL: http://hsr.mui.ac.ir/article-1-1614-fa.html
ابراهیمی سمیه، صالح‌نژاد اعظم سادات، پیمان نوشین. کاربرد مدل‌ها و تئوری‌های آموزش بهداشت جهت ارتقای فعالیت بدنی در ایران: یک مرور نظام‌مند. مجله تحقیقات نظام سلامت. 1404; 21 (3) :269-284
1- دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
2- دانشجوی دکتری تخصصی، گروه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
3- استاد، گروه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، دانشکده بهداشت و مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
2- دانشجوی دکتری تخصصی، گروه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
3- استاد، گروه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، دانشکده بهداشت و مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
چکیده: (248 مشاهده)
مقدمه: فعالیت ناکافی و کم‌تحرکی، عامل 20 درصد مرگ و میرهای ناشی از بیماری‌های قلبی- عروقی، سرطان و دیابت است. تغییر در الگوی زندگی مانند انجام فعالیت بدنی و ورزش در هر سنی، می‌تواند مرگ و میرها را کاهش و طول عمر را افزایش دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی مداخلات آموزشی مبتنی بر تئوری‌ها و الگوهای آموزش بهداشت در ارتقای فعالیت بدنی در ایران انجام شد.
روش‌ها: به منظور شناسایی مطالعات، کلمات کلیدی مرتبط با «آموزش بهداشت، آموزش سلامت، نظریه، الگو، مدل، فعالیت بدنی، فعالیت جسمانی و ایران» در پایگاه‌های اطلاعاتی داخلی و خارجی Google Scholar، Scopus، Web of Science، Scientific Information Database (SID)، Irandoc، Magiran و PubMed جستجو گردید. کلیه مقالات انتشار یافته بین ژانویه سال ۲۰۱۱ تا دسامبر سال ۲۰۲۱ استخراج شد و پس از غربالگری، ۲۰ مقاله مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: از ۲۰ پژوهش، ۹ مقاله نیمه تجربی، ۸ مقاله کارآزمایی بالینی و ۳ مقاله از نوع تجربی بودند که بر روی گروه‌های سنی و جنسی مختلف صورت گرفته بود. مدت مداخلات از ۴ تا ۱۲ هفته و پیگیری‌ها بین ۱ تا ۶ ماه متغیر بود. نتایج مداخلات شامل بهبود ارتقای فعالیت بدنی در سازه‌های آگاهی، نگرش، حساسیت درک شده، مزایای درک شده، موانع درک شده، خودکارامدی، هنجارهای اجتماعی، عوامل توانمندساز و قصد رفتاری بود.
نتیجه‌گیری: استفاده از الگوها و تئوری‌های مختلف می‌تواند تأثیر مثبتی در ارتقای فعالیت بدنی و انجام رفتارهای سلامت داشته باشد. مدل فرانظری و سازه خودکارامدی نقش مهمی در ارتقای فعالیت بدنی در گروه‌های سنی و جنسی مختلف ایفا می‌کند. افزایش مداخلات آموزشی مؤثر در این حوزه در کشور پیشنهاد می‌گردد.
روش‌ها: به منظور شناسایی مطالعات، کلمات کلیدی مرتبط با «آموزش بهداشت، آموزش سلامت، نظریه، الگو، مدل، فعالیت بدنی، فعالیت جسمانی و ایران» در پایگاه‌های اطلاعاتی داخلی و خارجی Google Scholar، Scopus، Web of Science، Scientific Information Database (SID)، Irandoc، Magiran و PubMed جستجو گردید. کلیه مقالات انتشار یافته بین ژانویه سال ۲۰۱۱ تا دسامبر سال ۲۰۲۱ استخراج شد و پس از غربالگری، ۲۰ مقاله مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: از ۲۰ پژوهش، ۹ مقاله نیمه تجربی، ۸ مقاله کارآزمایی بالینی و ۳ مقاله از نوع تجربی بودند که بر روی گروه‌های سنی و جنسی مختلف صورت گرفته بود. مدت مداخلات از ۴ تا ۱۲ هفته و پیگیری‌ها بین ۱ تا ۶ ماه متغیر بود. نتایج مداخلات شامل بهبود ارتقای فعالیت بدنی در سازه‌های آگاهی، نگرش، حساسیت درک شده، مزایای درک شده، موانع درک شده، خودکارامدی، هنجارهای اجتماعی، عوامل توانمندساز و قصد رفتاری بود.
نتیجه‌گیری: استفاده از الگوها و تئوری‌های مختلف می‌تواند تأثیر مثبتی در ارتقای فعالیت بدنی و انجام رفتارهای سلامت داشته باشد. مدل فرانظری و سازه خودکارامدی نقش مهمی در ارتقای فعالیت بدنی در گروه‌های سنی و جنسی مختلف ایفا می‌کند. افزایش مداخلات آموزشی مؤثر در این حوزه در کشور پیشنهاد می‌گردد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت
دریافت: 1402/5/9 | پذیرش: 1403/6/11 | انتشار: 1404/7/15
دریافت: 1402/5/9 | پذیرش: 1403/6/11 | انتشار: 1404/7/15
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
