Research code: ۴۰۱۰۰۰۴۴۰
Ethics code: IR.KMU.REC.1401.275
Behzadnia F, Ghotbi-Ravandi M, Zare S, Tayebiyan A, Mohammadi M, Nazemi A. Prioritization and Weighting of Factors Affecting the Performance of the Hearing Protection Program with the Analytical Hierarchy Method in a Mining-Industrial Company. J Health Syst Res 2026; 21 (4) :516-524
URL:
http://hsr.mui.ac.ir/article-1-1785-fa.html
بهزادنیا فرزانه، قطبی راوندی محمدرضا، زارع سجاد، طیبیان آیدا، محمدی مسلم، ناظمی عباس. اولویتبندی و وزندهی شاخصهای مؤثر بر عملکرد برنامه حفاظت شنوایی با روش تحلیل سلسله مراتبی در یک شرکت معدنی- صنعتی. مجله تحقیقات نظام سلامت. 1404; 21 (4) :516-524
URL: http://hsr.mui.ac.ir/article-1-1785-fa.html
1- کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران
2- دانشیار، گروه مهندسی بهداشت حرفهای و ایمنی کار، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران
3- استادیار، گروه مهندسی ایمنی، بهداشت، محیط زیست، مؤسسه آموزش عالی کرمان، کرمان، ایران
4- دانشجوی دکتری تخصصی، گروه مهندسی بهداشت حرفهای، دانشکده پزشکی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
5- کارشناس ارشد، گروه مهندسی ایمنی، بهداشت و محیط زیست، مؤسسه آموزش عالی کرمان، کرمان، ایران
چکیده: (24 مشاهده)
مقدمه: برنامه حفاظت از شنوایی (Hearing conservation program یا HCP) به منظور جلوگیری از ایجاد و پیشرفت افت شنوایی ناشی از مواجهه با صدا در کارگران انجام میشود. مزایای اجرای این برنامه برای کارفرمایان شامل حفظ و ارتقای سطح تولید، افزایش بازده کار و کاهش حوادث ناشی از کار میباشد. علاوه بر این، استرس و خستگی ناشی از مواجهه با صدا نیز کاهش خواهد یافت. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف اولویتبندی و وزندهی شاخصهای مؤثر بر عملکرد HCP با روش تحلیل سلسله مراتبی (Analytic hierarchy process یا AHP) در صنعت طراحی شد.
روشها: این مطالعه از نوع مقطعی- توصیفی- تحلیلی بود که در سال 1401 انجام گردید. چهار معیار شامل «قابلیت اجرایی، کارایی، هزینه، تداخل در فرایند» و 12 گزینه شامل «اندازهگیری تراز فشار صدای محیطی، ترسیم نقشه صوتی و ایزوسونیک در نرمافزار، محاسبه تراز صدای معادل بر اساس استاندارد 9612ISO ، ارزیابی خطر بهداشتی صدای کارکنان، اقدامات کنترل مهندسی، اقدامات کنترل مدیریتی، اقدامات کنترل وسایل حفاظت فردی، تعیین افت شنوایی کارکنان از طریق ادیومتری، تعیین تغییرات آستانه شنوایی استاندارد، آموزش کارکنان، تدوین سند برنامه حفاظت شنوایی صنعت، پایش کیفیت علمی نتایج اندازهگیری افت شنوایی کارکنان» مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت، اولویتبندی و وزندهی نهایی معیارها و گزینهها به روش AHP و در نرمافزارهای Expert Choice و Excel تحلیل گردید.
یافتهها: میزان نرخ ناسازگاری در تمام موارد کمتر از 10 درصد بود و سازگاری پاسخها مورد تأیید قرار گرفت. بین معیارها و گزینهها، «قابلیت اجرایی» با وزن نسبی 658/0 و «تداخل در فرایند» با وزن نسبی 057/0 به ترتیب دارای بیشترین و کمترین اهمیت بود. از بین گزینهها نیز «اندازهگیری تراز فشار صدای محیطی با وزن نهایی 189/0، بالاترین اولویت و «ترسیم نقشه صوتی و ایزوسونیک با نرمافزار» رتبه دوم را به خود اختصاص داد. «ارزیابی خطر بهداشتی صدای کارکنان» نیز رتبه سوم را کسب کرد. پایش کیفیت علمی نتایج اندازهگیری افت شنوایی کارکنان با وزن نهایی 017/0، نامناسبترین گزینه بود.
نتیجهگیری: قابلیت اجرایی بودن ابزار ارزیابی و اندازهگیری تراز فشار صدای محیطی در ارزیابی HCP، اولویت بالایی دارند. همچنین، این ابزار، ابزار مناسبی جهت ارزیابی قرار دادن عملکرد برنامه حفاظت شنوایی در صنعت به شمار میرود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار دریافت: 1403/1/22 | پذیرش: 1403/8/12 | انتشار: 1404/10/15