محتشم غفّاری ، غلامرضا شریفی راد ، اسماعیل ملک مکان ، اکبر حسن زاده . بررسی تأثیر مداخله آموزشی بر آگاهی، نگرش و رفتار دانشآموزان پایه اول دبیرستانهای پسرانه شهر بوانات در خصوص فعالیت جسمانی. مجله تحقیقات نظام سلامت. 1390; 7 (6)
URL: http://hsr.mui.ac.ir/article-1-320-fa.html
چکیده: (1174 مشاهده)
مقدمه: فعالیت جسمانی منظم روی ابعاد سلامت جسمی، روانی و اجتماعی فرد و جامعه اثر مثبت دارد. با توجه به شیوع بیماریهای غیر واگیر مانند فشارخون اولیه، پوکی استخوان و بیماریهای قلبی- عروقی که کم تحرکی از عوامل زمینهساز آنها است، مسؤولین بهداشتی در صدد تشویق افراد به انجام فعالیت جسمانی بیشتر میباشند. رشد عادات مفید بهداشتی در طی مراحل کودکی و شروع نوجوانی بسیار بااهمیت است؛ چرا که رفتارهایی که در نوجوانی شروع میشوند تمایل به ادامه در بزرگسالی دارند. هدف از این مطالعه تعیین تأثیر مداخله آموزشی بر آگاهی، نگرش و رفتار دانشآموزان پایه اول دبیرستانهای پسرانه شهر بوانات در خصوص فعالیت جسمانی در سال 1389 بود.روشها: در این مطالعه تجربی از نوع آیندهنگر، از دانشآموزان دو دبیرستان واجد شرایط شرکت در مطالعه استفاده شد. تمام دانشآموزان یک دبیرستان به صورت تصادفی (تعداد 42 نفر) به گروه آزمون و نیز تمام دانشآموزان دبیرستان دیگر (تعداد 43 نفر) به گروه شاهد طبقهبندی شدند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه چهار قسمتی شامل اطلاعات دموگرافیک، سؤالات مربوط به آگاهی، سؤالات مربوط به نگرش و پرسشنامه عملکرد فعالیت جسمانی بود. سه قسمت نخست پرسشنامه محققساخته بود که برای تعیین روایی پرسشنامه، از روایی صوری و روایی محتوا استفاده شد. جهت تعیین پایایی سؤالات مربوط به قسمت آگاهی از آزمون- بازآزمون و نیز برای تعیین پایایی سؤالات قسمت نگرش از همسانی درونی (Cronbach's alpha) استفاده گردید. برای سنجش عملکرد (قسمت چهارم پرسشنامه) نیز از پرسشنامه خود گزارشی Garcia استفاده شد که قبلاً روایی و پایایی آن مورد آزمون قرار گرفته بود. پس از اجرای پیش آزمون، مداخله آموزشی برای گروه آزمون انجام شد. دانشآموزان دو گروه آزمون و شاهد بلافاصله بعد از پایان آموزش و همچنین یک ماه پس از پایان آموزش پیگیری شدند. دادههای جمعآوری شده در این پژوهش با استفاده از نرمافزار 18SPSS و آزمونهای آماری Independent t-test ، Paired t-test، 2χ، Mann-Whitney test و آزمون ANOVA با تکرار مشاهدات، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. مشارکت افراد در این مطالعه آگاهانه و داوطلبانه بود.یافتهها: تفاوت معنیداری بین گروههای آزمون و شاهد در میانگین نمرات آگاهی (934/0 = P)، نگرش (155/0 = P) و رفتار فعالیت جسمانی (387/0 = P) قبل از مداخله وجود نداشت. همچنین یافتهها حاکی از وجود تفاوت معنیدار در میانگین نمره آگاهی در پیگیریهای بلافاصله (001/0 > P) و یک ماه بعد از انجام مداخله (001/0 > P) و وجود تفاوت معنیدار در میانگین نمره نگرش، بلافاصله (001/0 > P) و یک ماه بعد از انجام مداخله (01/0 = P) در گروه آزمون نسبت به گروه شاهد بوده است. میانگین نمره رفتار فعالیت جسمانی یک ماه بعد از انجام مداخله در هر دو گروه آزمون و شاهد افزایش معنیداری داشت (به ترتیب 01/0 = P و 001/0 > P). اما اختلاف میانگین نمره رفتار فعالیت جسمانی، بین دو گروه معنیدار نگردید (39/0 = P).نتیجهگیری: نتایج این مطالعه حاکی از اثربخشی مداخله آموزشی و در نتیجه افزایش آگاهی و نگرش بیشتر دانشآموزان گروه آزمون در مقایسه با دانشآموزان گروه شاهد، در خصوص فعالیت جسمانی و در نتیجه افزایش رفتار فعالیت جسمانی آنان میباشد. اگر چه میانگین نمره فعالیت جسمانی در گروه شاهد نیز افزایش معنیداری داشت، انجام مطالعاتی دیگر با در نظر گرفتن و کنترل بیشتر متغیرهای مخدوشگر احتمالی پیشنهاد میگردد.واژههای کلیدی: آگاهی، نگرش، رفتار، فعالیت جسمانی
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت دریافت: 1399/4/26 | پذیرش: 1401/12/13 | انتشار: 1401/12/13