غلامرضا شریفیراد ، لیلا آزادبخت ، آوات فیضی ، سیامک محبی ، مهدی کارگر . بررسی نقش منافع و موانع درک شده در انجام رفتارهای خودمراقبتی در بیماران دیابتیک. تحقیقات نظام سلامت. 1390; 7 (6)
URL: http://hsr.mui.ac.ir/article-1-351-fa.html
چکیده: (13286 مشاهده)
مقدمه: در بیماریها و اختلالاتی نظیر دیابت، درمان و مدیریت بیماری به طور عمده به اقدامات بیمار وابسته است. ازاینرو، خودمراقبتی در این بیماران از اهمیت به سزایی برخوردار است و بیماران با کسب مهارتهای مراقبت از خود میتوانند بر آسایش، تواناییهای عملکردی و فرایندهای بیماری تأثیرگذار باشند. امروزه میدانیم خودمراقبتی تابعی از عوامل فردی، روانی و اجتماعی است که شناخت و درک آن میتواند سیستمهای ارایه دهنده خدمات درمانی را جهت اجرای برنامههای آموزشی یاری دهد. این مطالعه با هدف بررسی نقش منافع و موانع درک شده در انجام رفتارهای خودمراقبتی در بیماران مبتلا به دیابت صورت گرفت.روش بررسی: این مطالعه، یک مطالعه مروری (Narrative Review) بود و با استفاده از بانکهای اطلاعاتی و موتورهای جستوجوی علمی نظیر PubMed، ProQuest، SCOPUS، Elsevier و واژههای کلیدی «خودمراقبتی»، «دیابت»، «منافع (فواید) درک شده» و «موانع درک شده» مقالات با طراحیهای مقطعی، کوهورت، مداخلهای،کارآزمایی بالینی، و نیز کیفی و مروری انتخاب شدند. همچنین مقالات فارسی با استفاده از بانکهای اطلاعاتی IRANMEDEX، MEDLIB و نیز جستوجوی مقالات از سایتهای مجلات علمی- پژوهشی داخلی انتخاب شدند.نتایج: یافتههای مطالعات بررسی شده حاکی از وضعیت متوسط منافع و موانع درک شده در بیماران دیابتی در خصوص خودمراقبتی بود. از مهمترین منافع درک شده میتوان به کنترل بهتر قند خون، کنترل وزن بدن، احساس شادابی و کاهش هزینهها اشاره کرد. همچنین مهمترین موانع درک شده در مراقبت از خود عدم حمایت خانواده، احساس خجالت، فراموشی و عدم چشمپوشی از طعم غذاها بود.نتیجهگیری: منافع و موانع درک شده به عنوان سازههای مرکزی در برخی الگوها و نظریات تغییر رفتار با خودمراقبتی مرتبط بود، به طوری که خودمراقبتی با منافع درک شده ارتباط مستقیم و با موانع درک شده ارتباط معکوس داشت. به همبن دلیل این دو سازه میتوانند به عنوان استراتژیهایی جهت ارتقای رفتارهای مراقبت از خود در بیماران دیابتیک مورد توجه قرار گیرند.واژههای کلیدی: منافع درک شده، موانع درک شده، خودمراقبتی، دیابت.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت دریافت: 1399/4/26 | پذیرش: 1401/12/13 | انتشار: 1401/12/13