1- دانشجوی دکتری، گروه بهداشت حرفهای، دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
2- دانشیار، گروه بهداشت محیط و حرفه ای، دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران ایران
3- دانشیار، گروه بهداشت محیط و حرفه ای، دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده: (1057 مشاهده)
مقدمه: ترکیبهای آلی فرار (Volatile organic compounds یا VOCS) یکی از گروههای اصلی آلایندههای هوا هستند که آثار مخربی بر محیط زیست و سلامت انسان دارند. با توجه به سرطانزا بودن برخی از این ترکیبها از جمله بنزن، امروزه چگونگی کنترل آنها موضوعی مهم در پژوهشهای زیستمحیطی به حساب میآید. هدف از این مطالعه ارزیابی فرایند ترکیبی 3O/UV در حذف بنزن از جریان هوا بود.روشها: مطالعه حاضر از نوع تجربی و در مقیاس آزمایشگاهی انجام شد. در این تحقیق از سیستم آزمایشی شامل پمپ هوا، پمپ تزریق سرنگی، محفظه اختلاط، روتامتر، ژنراتور تولید ازن و راکتور استیل به طول cm 45 و حجم مفید 35/1 لیتر استفاده شد که در داخل آن یک لامپ 15 وات C-UV با طول موج 254 نانومتر بود. غلظتهای مشخص بنزن به صورت مداوم در زمان ماندهای مختلف در معرض تابش اشعه C-UV، دوزهای مختلف ازن و 3O/UV قرار گرفتند. میزان غلظت بنزن قبل و بعد از در معرض قرارگیری با متغیرهای ذکر شده با هم مقایسه گردید. دادهها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی و به کارگیری آزمون Three way ANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافتهها: در این مطالعه غلظتهای 10، 20، 30، 50 و 80 ppm از بخارات بنزن از درون راکتور عبور داده شد. سپس در معرض تابش C-UV، دوزهای مختلف ازن و UV و ازن توأم قرار گرفت. نتایج نشان داد که UV به تنهایی تا 2 درصد قادر به حذف بنزن از جریان هوا است، ولی ازن قادر است تا حدود 14 درصد بنزن را از هوا حذف نماید. این در حالی است که کاربرد همزمان 3O/UV میتواند تا 24 درصد غلظت بنزن را از جریان هوا کاهش دهد. تحلیل آزمون Three way ANOVA نشان داد که بین متغیرهای دوز ازن، اشعه UV و 3O/UV و میزان حذف بنزن از هوا رابطه معنیداری وجود دارد (002/0 P <).نتیجهگیری: با توجه به تأثیر اندک UV به تنهایی در تجزیه بنزن از جریان هوا میتوان چنین نتیجهگیری کرد که واکنشهای (AOP یا Advanced oxidation process) که تولید رادیکالهای فعال میکند، میتواند برای تجزیه بنزن به کار گرفته شود. یافتهها حاکی از آن بود که درصد حذف بنزن در هنگام استفاده توأم از UV و ازن نسبت به کاربرد هر یک به تنهایی کاملاً چشمگیر بود. آزمون تحلیل واریانس نیز نشان داد که کاربرد همزمان UV و 3O دارای اثر همافزایی مثبت است (001/0 P <).
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت دریافت: 1399/4/26 | پذیرش: 1391/11/27 | انتشار: 1391/11/27