Naeimeh Sadat Asmarian, Amir Kavousi, Masoud Salehi, Behzad Mahaki. Comparison of Point Poisson Kriging and Empirical Bayesian Methods in Mapping of Gastrointestinal Cancer Incidence Rate in Iran. HSR 2013; 9 (3) :277-285
URL:
http://hsr.mui.ac.ir/article-1-612-fa.html
نعیمه السادات اثماریان ، امیر کاوسی ، مسعود صالحی ، بهزاد مهکی . مقایسه روشهای پواسن کریگینگ نقطهای و بیز تجربی در تنظیم نقشه میزان بروز سرطان گوارش در ایران. تحقیقات نظام سلامت. 1392; 9 (3) :277-285
URL: http://hsr.mui.ac.ir/article-1-612-fa.html
1- کارشناسی ارشد، گروه آمار زیستی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
2- استادیار، گروه علوم پایه، دانشکده سلامت، ایمنی و محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
3- استادیار، گروه آمار و ریاضی، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، عضو مرکز تحقیقات علوم مدیریت و اقتصاد سلامت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
4- استادیار، گروه آمار زیستی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده: (701 مشاهده)
مقدمه: نقشهبندی میزان رویداد یک بیماری یا مرگ و میر ناشی از بیماریهای مختلف بر روی نقشه جغرافیایی یکی از موضوعات مورد علاقه متخصصان و برنامهریزان امور بهداشتی به ویژه اپیدمیولوژیستها میباشد. از جمله روشهای برآورد پارامتر، نقشه روش بیز تجربی و روش پواسن کریگینگ نقطهای میباشد. این مطالعه به منظور به کارگیری این دو روش در نقشهبندی میزان بروز سرطان گوارش در ایران و مقایسه دقت (واریانس) آنها انجام شد. روشها: در مطالعه حاضر که از نوع کاربردی/ بومشناسی بود از دادههای ثبت شده توسط اداره سرطان مرکز مدیریت بیماریهای غیر واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی استفاده شد. دادههایی که در سطح 336 شهرستان و در طول سالهای 86-1382 جمعآوری شده بود، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نرمافزارهای Open Bugsو Space Stat برای برآورد پارامترها و نرمافزار ArcGIS 9.3 برای نمایش برآوردها بر روی نقشه به کار گرفته شدند. یافتهها: میانگین میزان بروز بر اساس روش بیز تجربی 99/12 و با روش پواسن کریگینگ نقطهای، 64/12 برآورد شدند. میانگین واریانس میزان بروز با روش بیز تجربی 83/2 و با روش پواسن کریگینگ نقطهای، 85/3 به دست آمد. بیشترین میزان بروز بر اساس روش بیز تجربی 23/42 با واریانس 16/2 مربوط به شهرستان ساری و کمترین میزان بروز 48/0 با واریانس 08/0 مربوط به شهرستان سرباز و بیشترین برآورد میزان بروز با روش پواسن کریگینگ 35/40 با واریانس 79/0 مربوط به شهرستان ساری و کمترین میزان بروز 30/0 با واریانس 54/2 مربوط به شهرستان سرباز محاسبه شدند. روش پواسن کریگینگ نقطهای با دامنه واریانس کمتری پارامترها را برآورد میکند. نتیجهگیری: پیشنهاد میشود از روش پواسن کریگینگ نقطهای در برآورد پارامترهای نقشهبندی بیماری استفاده شود؛ چرا که از هموار سازی کمتر و دقت بیشتری برخوردار است. واژههای کلیدی: نقشهبندی بیماری، بیز تجربی، پواسن کریگینگ، سرطان گوارش
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت دریافت: 1399/4/26 | پذیرش: 1392/3/25 | انتشار: 1392/3/25